Broń palna budzi w Polsce emocje – z jednej strony fascynuje jako narzędzie sportu, rekreacji czy kolekcjonerstwa, z drugiej wciąż otacza ją wiele mitów, niejasności i barier prawnych. Tymczasem posiadanie broni w naszym kraju jest jak najbardziej legalne – pod warunkiem spełnienia określonych warunków i przejścia przez formalny, wieloetapowy proces. Choć procedura może wydawać się złożona, w rzeczywistości jest logiczna i – co ważne – przewidywalna. Jak wygląda droga od decyzji o zakupie broni do jej legalnego posiadania i rejestracji w Polsce?
Uzyskanie pozwolenia – czyli wszystko zaczyna się od decyzji administracyjnej
Nie da się kupić broni palnej „ot tak”. Pierwszym krokiem jest zdobycie pozwolenia, które wydawane jest przez właściwego komendanta wojewódzkiego policji. Co istotne, polskie prawo nie przewiduje jednego uniwersalnego pozwolenia – istnieją różne typy w zależności od przeznaczenia broni. Inne wymagania stawia się osobom chcącym strzelać sportowo, inne kolekcjonerom, jeszcze inne osobom ubiegającym się o broń do celów ochrony osobistej.
Niezależnie od rodzaju pozwolenia, kandydat musi wykazać się niekaralnością, pełną zdolnością do czynności prawnych i brakiem przeciwwskazań zdrowotnych. To oznacza konieczność uzyskania orzeczenia lekarskiego oraz psychologicznego, potwierdzającego zdolność do bezpiecznego posługiwania się bronią. Potem przychodzi moment egzaminu – najpierw część teoretyczna, obejmująca znajomość przepisów i zasad bezpieczeństwa, a następnie praktyczna, czyli obsługa i strzelanie z broni. Egzamin organizuje policja, a jego zaliczenie to moment, w którym można realnie zacząć myśleć o zakupie broni.
Promesa – urzędowa zgoda na zakup konkretnej sztuki
Uzyskanie pozwolenia na broń nie oznacza jeszcze, że można dokonać zakupu. Potrzebna jest tzw. promesa – dokument wydawany przez ten sam organ, który udzielił pozwolenia. Promesa to nic innego jak urzędowe przyzwolenie na zakup konkretnej liczby jednostek broni określonego rodzaju.
W praktyce wygląda to tak, że posiadacz pozwolenia składa wniosek o wydanie promesy, wskazując, ile egzemplarzy broni planuje nabyć i jakiego typu. Każda promesa dotyczy jednej sztuki, dlatego przy większych zakupach trzeba złożyć odpowiednio więcej wniosków. Po ich zatwierdzeniu można udać się do sklepu z bronią – najlepiej wcześniej wiedząc, czego się szuka, ponieważ każda promesa może być użyta tylko raz i nie ma możliwości „wymiany” jej na inną.
Warto pamiętać, że zanim broń trafi do domu, trzeba mieć przygotowane odpowiednie miejsce do jej przechowywania. Polskie prawo wymaga, by była ona zabezpieczona w sejfie klasy S1 – oznacza to konkretną odporność na włamanie, potwierdzoną odpowiednim atestem. Bezpieczne przechowywanie to nie tylko obowiązek, ale też wyraz odpowiedzialności wobec siebie i otoczenia.
Zakup
Sam zakup broni to formalność – ale formalność wymagająca precyzji. Należy udać się do koncesjonowanego sklepu, przedstawić ważną promesę oraz dokument tożsamości, a następnie dokonać wyboru i transakcji. Sprzedawca zatrzymuje promesę, wystawia dokument sprzedaży i wydaje broń nowemu właścicielowi.
Warto w tym miejscu wspomnieć o jednej rzeczy – choć broń została zakupiona legalnie, nie można jej jeszcze swobodnie używać, a nawet przewozić bez konkretnych dokumentów. Broń musi zostać najpierw zarejestrowana, by pojawiła się w ewidencji policyjnej i została wpisana do legitymacji posiadacza.
Rejestracja – ostatni, ale kluczowy etap
Po zakupie broni masz obowiązek zarejestrować ją w ciągu 5 dni od daty nabycia. Rejestracji dokonujesz w WPA, składając:
- Wniosek o rejestrację broni, zawierający dane nabywcy, sprzedawcy oraz szczegóły dotyczące broni.
- Dowód nabycia broni (faktura lub umowa kupna-sprzedaży).
- Legitymację posiadacza broni (jeśli już ją posiadasz) w celu dokonania wpisu.
Rejestracji możesz dokonać osobiście, listownie (za pośrednictwem Poczty Polskiej) lub elektronicznie przez platformę ePUAP. W przypadku rejestracji listownej decyduje data stempla pocztowego.
Każdy obywatel, który spełnia warunki zdrowotne, prawne i formalne, może legalnie ubiegać się o broń i nabyć ją zgodnie z obowiązującym prawem. Dla wielu osób to początek pasji – sportu strzeleckiego, kolekcjonowania historycznych modeli czy po prostu nauki odpowiedzialnego i świadomego posługiwania się bronią.